Najlepsze nurkowania

Raja Ampat

Odległy rejon Indonezji położony na zachód od Nowej Gwinei (zwanej też Papuą zachodnią) częściowo należący do archipelagu Molukki. Już sama nazwa tworzy wrażenie odległego, magicznego miejsca, nazwa w tłumaczeniu oznacza czterej królowie, pochodzi z XV wieku, kiedy to wpływowa polityczna postać islamu wskazała 4 lokalnych ‘rajas”, lub królów, na każdej z grup wysp (Misool, Salawati, Batanta i Waigeo). Obszar Molukków północnych i Zachodniej Gwinei nie był znany nurkom aż do współczesnych czasów, a wyspy były ignorowane przez turystów aż do chwili, kiedy pojawili się tam pierwsi nurkowie Max Ammer i Edi Frommenwiler, zafascynowani naukowymi doniesieniami o niesamowitej różnorodności życia podwodnego i zaczęli jako pierwsi organizować nurkowania na Raja Ampat.

Krótka historia archipelagu

Raja Ampat położone jest na zachód od półwyspu w kształcie ptasiej głowy w północno-zachodniej części Zachodniej Papui, indonezyjskiej prowincji na wyspie Nowa Gwinea. Zróżnicowany krajobraz tych 610- 1500 (ilość zależy od wielkości przyjętych dla odróżnienia wyspy od wysepek) wysp pomógł stworzyć te zapierające dech w piersiach widoki. W niektórych miejscach palmy porastają wspaniałe białe plaże, w niektórych spotkać zaś można niczym nie porośnięte klify. Z bliska można zobaczyć że większość terenu jest ostra, stroma i trudna do przemierzania. Niedawno, przynajmniej w kategorii geologicznej, wyspy były zatopionymi rafami koralowymi. Pojawiły się i nabrały kształtu w wyniku ruchu płyt tektonicznych, wybuchów sejsmicznych i zmian w poziomie morza. Wielkie, przypominające katedry jaskinie, wypełniona stalaktytami i stalagmitami znaleźć można na wielu wyspach, w szczególności na Misool. Zapierający dech w piersiach widok z góry zachodniej zatoki na Wayag na północy rejonu, to esencja tego co zobaczyć można w najlepszych miejscach na Raja Ampat.

Ludzie i ich kultura

Historia ludzi w Indonezji jest bardzo fascynująca, chociaż kultura i historia jeśli chodzi o samo Raja Ampat, jest bardzo ograniczona. Skamieniałości człowieka znanego jako człowiek jawajski (Homo erectus) datowane są na 500.000 lat wstecz. Naukowe ślady ludzkiej migracji do tego rejonu, prawdopodobnie z wysp pacyficznych lub południowych Chin, datowane są na 5000 lat wstecz. Ze względu na trudne tereny i przywiązanie do ojczystego lądu, rozwinęło się tu wiele prymitywnych kultur, z ponad 250 językami i jeszcze większą ilością dialektów, a życie pozostało takie jak w epoce kamienia znacznie dłużej niż w innych miejscach na świecie.

Europejski wpływy dotarły tu wraz z Hiszpanami na początku XV wieku lecz to Holendrzy mieli największy wpływ na te tereny. Holendrzy zrozumieli wielki potencjał tkwiący w tym rejonie i zaczęli handel z Indonezją, tworząc wielkie państwo monopol znane jako Holenderska Kompania Wschodnio- Indyjska, która kierowała handlem przyprawami. Konflikt z Portugalczykami i Hiszpanami zakończył się, gdy kompania przerodziła się w kolonię. Indonezja pozostała kolonią holenderską aż do 1942 roku. Japończycy okupowali Archipelag Indonezji przez większą część II wojny światowej, z Holendrami którzy częściowo odzyskali kontrolę pod koniec wojny. Pod koniec 1949 roku Holendrzy oddali suwerenność poza Nowa Gwineą. Powiązania z Holendrami zostały rozwiązane w 1956 roku a Irian Jaya (teraz Zachodnia Papua) formalnie stała się częścią Indonezji w 1963 roku.

Wcześni Indonezyjczycy byli przeważnie animistami, wierzącymi że wszystkie przedmioty mają w sobie duszę i życie. Obecnie w Indonezji spotkać można wyznawców hinduizmu, buddyzmu, ale trudno dokładnie określić jak i kiedy tu trafili. Pierwsze dowodu islamskich wpływów datowane są na XI w, a w XV i XVI wieku rządzący Indonezją wprowadzili islam jako religię państwową. Jednak urzędowy islam został poddany wielkim wpływom dominującego hinduizmu oraz animizmu tworząc hybrydę, która wyznawana jest po dziś dzień.

Warunki życiowe ludzi na Raja Ampat są dosyć prymitywne. Wiele osób łowi ryby. By utrzymać siebie i rodziny, podczas gdy inni zatrudnieni są na farmach z perłami. Turyści mają zwykle bardzo słaby kontakt z miejscowymi. Oszałamiająca różnorodność

Nurkowanie na Raja Ampat

Raja Ampat położona jest blisko centrum rejonu zwanego „trójkątem koralowym”. Jego górny wierzchołek obejmuje Filipiny a podstawą jest linia wiodąca od Jawy wysp na wschód Nowej Gwinei. Trójkat określany koralowym ponieważ występuje tu największa ilość gatunków koralowców oraz innych gatunków ryb, ślimaków, skorupiaków ściśle połączonych z ekosystemem koralowców. Prościej ujmując oznacza to że w tym miejscu jest więcej życia niż w jakimkolwiek innym miejscu na ziemi (m.in. 541 gatunków koralowców, w porównaniu do 60 na Karaibach, 600 gatunków mięczaków).

Właśnie na Raja Ampat naukowcy zidentyfikowali 1320 gaunków ryb koralowych, więcej niż połowę znanych gatunków miękkich korali i powyżej 70 procent twardych korali (541 gat.). W skrócie, nie ma na świecie miejsca podobnego do Raja Ampat. Naukowcy wysuwają hipotezę, że region ten funkcjonuje jak ogromny inkubator dla wielu gatunków zwierząt ekosystemów rafowych. To tutaj „produkowany” jest narybek, stadia larwalne koralowców, oraz innych przedstawicieli fauny, który następnie rozsiewany jest po terytorium „trójkąta koralowego”. Brak intensywnych połowów, mała populacja ludzi, brak zanieczyszczeń na pewno sprzyjają namnażaniu gatunków.

Raja Ampat – jak najpiękniejsza nurkowa przygoda

To co pierwsze uderza podczas nurkowania w lazurowych wodach to bujność gorgonii. Olbrzymie gorgonie spotykamy na każdym prawie nurkowaniu. Porastają one rafę bardzo licznie, wachlarze potrafią dochodzić do 2-3 metrów średnicy. Drugą rzeczą bardzo charakterystyczna dla tego regionu i małospotykaja gdzie indziej to ogromne ławice ryb, od narybku 1-3 centymetrowego po ławice fusielerów, lucianusów dochodzących do 30 cm długości. Nie jest niczym nadzwyczajnym zobaczyć stado bumphead parrot Fish, łapczywie pożerających rafę, spotkania z żółwiami czy mantami nie należą też do wyjątkowych. Jak można się domyślać przy tak dużej ilości gorgowi nie trudno będzie przewodnikom znaleźć pigmejskie koniki morskie. Przy pierwszych znurkowaniach trzymałem się kurczowo przewodnika, by pomógł mi je znaleźć, lecz to co jest wyczynem gdzie indziej na Raja Amat okazuje się proste. Po kilku znurkowaniach samodzielnie odnajdywałem koniki pośród plątaniny ramion gorginii.

Ławice ryb w szczególności narybku lub glass fishy skupiają się przy dnie pod ranionami koralami, nawisami skalnymi dla ochrony przed drapieżnikami jest to idealne miejsce by znaleźć rzadkiego wobbegonga. Ten rekin należy do rzędu rekinów dywanowych lub dywanokształtnych (Orectolobiformes) (co ciekawe jego krewnym jest największa ryba – rekin wielorybi), bytuje głównie na dnie w zagłębieniach, pod koralami i tam spędza większość swojego życia. Jego długość dochodzi w zależności od gatunku od 1 do 3 metrów. Charakterystyczny jest jego kamuflaż symetryczne wzory przypominające ornamenty dywanów perskich – stad ta dziwna nazwa rodzajowa. Szczególnie imponujące są wyrostki skórne w kształcie frędzelków czy frędzli kończących brzeg dywanów. Wyrostki obficie znajdują się w okolicach otworu gębowego. Dzięki temu są praktycznie nie do odróżnienia od dna. Małe ryby ufni krążą nad nimi nie spodziewając się tego, że mogą zostać zjedzone.

Oczywiście, jeśli będziecie przyglądać się tylko małym istotom łatwo przegapicie stada tuńczyków, jacks, żółwi, a nawet rekiny (black tip, grey reef or white tip reef sharks), węże morskie. W czasie nurkowania nocnego prawie na pewno spotkamy cuttlefish, squid, papuan epaulette shark, oraz paletę gatunków stawonogów, szkarłupni, mięczaków.

Prądy o różnej sile to norma na Raja Ampat. Przewodnicy przykładają dużą wagę do wyboru miejsc nurkowych właśnie pod kątem prądów i pływów. Wielu operatorów oferuje dla certyfikowanych nurków nitroks, a ponieważ jest tu wiele wspaniałych, relatywnie płytkich miejsc nurkowych można cieszyć się nurkowaniami zachowując dobry margines bezpieczeństwa.

Raja Ampat dostępne jest zarówno z dziennych nurkowań z resortu nurkowego jak i z pokładu łodzi safaryjnej. Miejscem wypadowym jest Sorong – typowe portowe miasto – nie za bardzo ciekawe z dość dużą przestępczością w porównianiu do innch miast Indonezji. Wszyscy operatorzy stanowczo odradzają zwiedzanie Sorongu zwłaszcza po zapadnięciu zmroku. Dlatego też zaraz przylocie turyści przesiadają się na łódkę wiozącą ich do celu.

B.C.